Stanowiące ją obszary wyznacza się na podstawie Ustawy o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 r. ( z późn. zmianami).

OBSZAR SPECJALNEJ OCHRONY PTAKÓW „GÓRY SŁONNE"

Obszar został ustanowiony rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 5 września 2007 r. i obejmuje on powierzchnię 55036,8 ha.

Celem wyznaczenia Obszaru jest ochrona populacji dziko występujących ptaków oraz ich siedlisk w nie pogorszonym stanie. Przedmiotem ochrony są gatunki ptaków wymienione w załączniku I Dyrektywy Rady.

Z danych wynika, że występuje tu co najmniej 28 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej.

Z ptaków wymienionych w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt (Z. Głowaciński 2001) bytuje tu: dzięcioł białogrzbiety Dendrocopos leucotos, puchacz Bubo bubo, puszczyk uralski Strixuralensis i orlik krzykliwy Aquilapomarina.

Obszar położony jest na Pogórzu Karpackim w zasięgu Parku Krajobrazowego Gór Słonnych. Obejmuje Góry Sanocko-Turczańskie z pasmem Gór Słonnych i Chwaniowa oraz południową część Pogórza Przemyskiego. Jest to jednocześnie dział wodny, oddzielającego zlewiska Morza Bałtyckiego i Morza Czarnego, o silnie zróżnicowanej budowie geomorfologicznej i typowym dla polskiej części Karpat rusztowym układzie grzbietów. Teren jest odwadniany przez gęstą sieć rzek i potoków, które często wykształcają przełomowe odcinki dolin. Osobliwością jest występowanie licznych słonych źródeł, dających początek blisko 80 potokom o wodzie słonawej. Na terenie Obszaru występuje dwupiętrowy układ leśnych zbiorowisk roślinnych - w pasie pogórza (do 500 m n.p.m.) występują głównie leśne zbiorowiska grądowe odmiany wschodniokarpackiej, natomiast w reglu dolnym dominują lasy bukowe i bukowo-jodłowe. Pośród nich znajdują się enklawy pól uprawnych, łąk i pastwisk, gdzie prowadzona jest gospodarka pasterska, natomiast tereny dawniej użytkowane rolniczo, po wysiedleniach przeprowadzonych w latach 1945-1947, dzisiaj podlegają sukcesji w kierunku zbiorowisk leśnych. Oprócz cennej awifauny za najważniejsze walory przyrodnicze Obszaru uznaje się: rozległe połacie dobrze wykształconych zbiorowisk leśnych, ze wschodniokrapackimi postaciami grądów i buczyn, rzeki o naturalnym charakterze, z dobrze zachowanymi roślinnymi zbiorowiskami nadrzecznymi, bogatą florę liczącą około 900 gatunków roślin naczyniowych, cenną faunę, w tym obecność dużych drapieżników, a także niepowtarzalny krajobraz, na który składają się rozległe kompleksy wysokopiennego lasu mieszanego rozdzielone długimi ciągami dolin z łąkami i polami. Najcenniejsze fragmenty objęto ochroną rezerwatową.

Nadleśnictwo obejmuje południową część obszaru, przy czym w jego zasięgu terytorialnym pozostaje 21430,42 ha, zaś na grunty nadleśnictwa przypada 12918,02 ha.

SPECJALNY OBSZAR OCHRONY SIEDLISK „GÓRY SŁONNE"

SOO „Góry Słonne", podobnie jak Obszar opisany powyżej obejmuje Góry Sanocko-Turczańskie i część Pogórza Przemyskiego, przy czym ich granice pokrywają się tylko częściowo. Z areału projektowanego Obszaru zostały wyłączone zajęte przez zabudowę dna dolin wraz z częścią sąsiednich wzniesień. W takim kształcie projekt zajmuje powierzchnię 46019,22 ha, a głównym elementem szaty roślinnej są lasy bukowe i bukowo-jodłowe.

W Obszarze stwierdzono występowanie 5 siedlisk przyrodniczych z Załącznika I Dyrektywy Rady. Największą powierzchnię wśród nich zajmuje buczyna karpacka Dentario glandulosae-Fagetum na znacznym areale wykształcona w formie podgórskiej. Istotny udział w powierzchni mają również: grąd subkontynentalnyTilio-Carpinetum, niżowe i górskie łąki użytkowane ekstensywnie oraz zbiorowiska łęgowe. Ostoja spełnia również ważną rolę w ochronie jaworzyn, pomimo ich niewielkiego areału.

Poza cennymi siedliskami przyrodniczymi na wysokie walory Obszaru składają się: bogata flora roślin naczyniowych licząca około 900 gatunków, w tym wielu wschodniokarpackich, występujących na skraju zasięgu, cenna fauna leśna, w tym obecność dużych drapieżników oraz kilku taksonów endemicznych, a także rzeki o naturalnym charakterze będące ostoją gatunków ryb z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej. Nie bez znaczenia są również wartości krajobrazowe tego terenu.